Szalom Izrael !
Plan podroży po Izraelu
1 Dzień
8.00 – lot Ryanair z Modlina do Ejlat Ramon – 3h40
Z lotniska można pojechać autobusem nr 30 do Taby i autobusem nr 50 do centrum Ejlatu – 4,20 NIS/osobę.
Wypożyczamy samochód Toyota Yaris z wypożyczalni „Budget” – około 600 PLN na 8 dni. Benzyna w Izraelu droga – 1 l 95 za 5,95 NIS (w Ejlacie jako strefie wolnocłowej 1 l benzyny 95 za 5,10 NIS)
W lutym w Ejlacie około 18 st. C. Jedziemy do Ejlatu i dalej do tzw. Czerwonego Kanionu – z głównej drogi nr 12 należy zjechać i przejechać około 1 km szutrową drogą do parkingu. Wejście do Kanionu za darmo, z parkingu idzie się niebieskim szlakiem – całość zajmuje około 2 h. Miejscami są wąskie przejścia i drabinki (trasa łatwa, również dla dzieci), sam kanion ma około 300 m – wraca się górą z widokiem na szczelinę kanionu.
Wracamy do Ejlatu – parking na ulicy za 5 NIS za 1 h. Jemy obiad w barze ”Shawarma Pilpel” koło dworca autobusowego – falafele z humusem, frytkami, pitą i dodatkami do wyboru (warzywa, kiszonki) – 1 porcja za 35 NIS, sznycel z frytkami i dodatkami (45 NIS), napój z mango (8 NIS).
Robimy zakupy w sklepie „Rami Levy” w Ejlacie – wino czerwone izraelskie „Efrat” (18,20 NIS), zgrzewka wody 6 butelek 1,5 l (9,30 NIS), płatki śniadaniowe (17 NIS), jogurty (1x 3,90 NIS), humus (5 NIS), sok z granatów (18 NIS), czekolada (5 NIS), tonik 4 puszki (12 NIS).
Jedziemy drogą nr 90 do Neve Zohar nad Morzem Martwym – po drodze podświetlona lampkami fabryka potasu w Sodomie.
Nocleg w apartamencie „Neve Zohar Dead Sea” w Neve Zohar – 315 NIS – duże mieszkanie z kuchnią i łazienką.
2 Dzień
Rano sami robimy śniadanie – płatki, humus, chleb, jogurty. Jedziemy do Ein Bokek – kurortu nad Morzem Martwym z promenadą i plażą (prysznice i kąpielisko za darmo). W automacie należy zapłacić za parking – 1 h za 6 NIS.
Jedziemy drogą nr 90 i za Ein Gedi znajduje się posterunek policji i tablica, iż wjeżdża się na tzw. Zachodni Brzeg (przy wjeździe nikt nie sprawdza dokumentów). Jedziemy do Qasr Al Yahud w Palestynie czyli miejsce chrztu Jezusa nad Jordanem –przed wjazdem szlaban i kontrola (wejście za darmo) – kościół i możliwość kąpieli w rzece Jordan – widok na podobne miejsce po stronie jordańskiej. Dużo pielgrzymów (głównie Rosjan) zanurzających się w białych szatach w Jordanie.
Jedziemy do Jerycha (w ramach Palestyny strefa A zarządzana przez Palestyńczyków) – przy zjeździe z drogi 90 i przy wjeździe do Jerycha nie ma żadnej kontroli. Zwiedzamy Pałac Hiszama (wejście 10 NIS/dorosły i 5 NIS/dziecko) – małe muzeum i ruiny Pałacu z rozetami i kolumnami (mozaika „Drzewo Życia” jest restaurowana i nie jest udostępniona). W Jerychu brak jakichkolwiek turystów.
Wracamy na drogę nr 90 i przy wyjeździe z tzw. Zachodniego Brzegu znajduje się posterunek Mehola Checkpoint (trzeba pokazać paszporty). Jedziemy do parku zwierząt Gan Garoo – wejście 59 NIS/osobę – głównie słynie ze zwierząt sprowadzonych z Australii – można wejść do wybiegu dla kangurów lub do hali z papugami (można je samemu karmić – pokarm za 1 NIS).
Jedziemy do Bet Sze’an do restauracji „Shipudei Hakikar” – falafele (40 NIS), szaszłyk z kurczaka (78 NIS), kieliszek wina (15 NIS) , herbata z miętą (11 NIS), kawa (11 NIS) – do każdego dania w cenie 18 przystawek czyli mezze (humus, bakłażan, marchewka, tahina, buraki itp.) i chleb – za darmo dostaliśmy deser (lody) – jedzenie bardzo smaczne, przystawki jeśli chcemy są uzupełniane. Jedziemy droga nr 90 do Tyberiady i nocujemy w apartamencie „1 Bdrm Apt with panoramic view of sea and mountains” – 270 NIS – duże i czyste mieszkanie z kuchnią.
Idziemy na piechotę do centrum Tyberiady – promenada nad Jeziorem Tyberiadzkim z restauracjami serwującymi tzw. rybę św. Piotra, grób mędrcy (rabina) Majmonidesa i grób Johanan ben Zakkai (dużo Żydów modlących się).
Dzień 3
Jedziemy drogą nr 90 wzdłuż Jeziora Galilejskiego na Górę Błogosławieństw – na Górze zbudowany w 1937 roku Kościół Błogosławieństw w kształcie ośmiokąta – z tarasu i ogrodów widok na Jezioro. W barze sok z grantów (10 NIS) i kawa (8 NIS). Jedziemy do Tabgha do Bazyliki Rozmnożenia Chleba ze słynnymi bizantyjskimi mozaikami, w tym najbardziej znana z 4 chlebami i 2 rybami oraz do Kościoła Prymatu Św. Piotra ze skałą (Mensa Christi),na której miał być przygotowany i spożyty posiłek przez zmartwychwstałego Jezusa. Kościół Prymatu ładnie położony bezpośrednio nad Jeziorem Tyberiadzkim.
Następnie jedziemy do Kafarnaum (wejście 5 NIS od osoby, dzieci też) – ruiny Białej Synagogi , gdzie Pan Jezus nauczał oraz Domu Św. Piotra z nowoczesnym kościołem zawieszonym nad ruinami.
Jedziemy drogą nr 92 od strony Wzgórz Golan do Bet Sze’an do Parku Narodowego Bet Sze’an (wejście 28 NIS/dorosły i 14 NIS/dziecko) – ruiny rzymskiego miasta Scytopolis z zachowaną ulicą z kolumnami, teatrem na 7 tys. osób, amfiteatrem, łaźniami i synagogą.
Na obiad jedziemy do restauracji „Shipudei Hakikar” w Bet Sze’an – falafele i szaszłyki z kurczaka z mezze – dobre jedzenie i duże porcje.
Jedziemy drogą nr 71 i nr 60 do Nazaretu – w mieście wąskie i zatłoczone ulice – Nazaret to „arabska stolica Izraela” – parkujemy za darmo na ulicy. Zwiedzamy ogromną Bazylikę Zwiastowania Pańskiego zbudowaną w latach 60-tych XX w. (za darmo) – w krużgankach mozaiki przedstawiające Matkę Boską z różnych chrześcijańskich państw świata, górny i dolny kościół z Grotą Zwiastowania. Idziemy do kościoła św. Józefa z kryptą oraz na Stare Miasto z wąskimi, krętymi uliczkami ze sklepami. W „Mahroum Sweets” – 8 kawałków baklawy i pół porcji kunafa (ciasto nadziewane serem, 8 NIS), herbata – razem 50 NIS. W sklepie kawa z kardamonem – 1 kg za 50 NIS.
Jedziemy drogą nr 75 do Hajfy i nocleg w mieszkaniu „Road to the beach Apartment by Domik” w Hajfie 2 noclegi – 270 NIS za mieszkanie 2-pokojowe w bloku.
Zakupy w sklepie „Shufersal Deal” (jedna z tańszych sieci) w Hajfie – wino izraelskie (20 NIS), ser biały (9 NIS), jogurt mały (3,50 NIS), pomarańcze czy grejpfruty za 2,90 NIS za 1 kg, mleko (5,50 NIS), humus (8 NIS), pomidory małe (17,90 NIS), sok z granatów (18 NIS).
Dzień 4
Jedziemy drogą nr 4 do Akki – parkujemy na ulicy (5 NIS za 1 h). Idziemy do Cytadeli i kupujemy bilety łączone za 82 NIS/dorosły i 70 NIS/dziecko (obejmują 4 miejsca w Akce: Zamek krzyżowców, Muzeum Okashi, Tunel Templariuszy i Muzeum „The Treasures in the Walls” i dodatkowo jaskinie Rosz ha-Nikra). Zwiedzamy dawny Zamek Krzyżowców (najciekawsza Sala Kolumnowa, dużo prezentacji multimedialnych), a następnie Tunel Templariuszy – 2 podziemne tunele, z których wychodzi się nad morzem koło latarni (ze względu na to, iż nie są zbytnio ciekawe – rezygnujemy ze zwiedzania kolejnych 2 muzeów). Chodzimy po Starym Mieście – meczet al-Dżazzara, suk (targ), karawanseraje kupieckie i mury obronne nad morzem. Akka zachowała atmosferę starego, arabskiego miasta. W barze – 2 kawy, 2 herbaty i 4 obwarzanki z sezamem – 60 NIS.
Jedziemy do jaskiń Rosz ha-Nikra (w cenie biletu) – zjeżdża się w dół kolejką linową i można wejść do jaskiń wydrążonych w skałach, dodatkowo udostępniono tunel kolejowy na nieczynnej obecnie granicy z Libanem.
Wracamy do Akki i jemy obiad w arabskiej restauracji na Starym Mieście – szawarma z frytkami (40 NIS), falafele (40 NIS), kawa (10 NIS), humus z gorącą oliwą (30 NIS).
Jedziemy drogą nr 4 przez płatny tunel Carmel (opłata 2 x 10 NIS) i następnie nadmorską autostradą nr 2 (bezpłatna) do Cezarei. Chodzimy po ruinach Cezarei ( po godzinie 16 wejście za darmo) – teatr na 4 tys. osób, Cytadela, port.
Jedziemy do Zichron Ja’akow – miejscowość otoczona winnicami – główna ulica z kamiennymi domami i winiarniami. Idziemy do baru z winami „Tishbi Winery” – butelka wina z regionalnej winnicy (35 NIS), lemoniada (10 NIS). Miejscowość bardzo klimatyczna wieczorem – podświetlona lampkami. Wracamy autostradą nr 2 do Hajfy i po drodze do naszego mieszkania zatrzymujemy się w Hajfie na parkingu z widokiem na ogrody głównej świątyni bahaistów.
Dzień 5
Jedziemy do Jerozolimy drogą nr 70, a następnie autostradą nr 6 (płatna, bez bramek i skanowanie tablic rejestracyjnych). Zostawiamy samochód na bezpłatnym parkingu w okolicach Ammunition Hill (obok jest p&r parking) i z przystanku Giv’at HaTahmoshet tramwajem nr 1 jedziemy do centrum Jerozolimy do Damascus Gate (5,90 NIS/osobę, bilety w automacie). Idziemy przez Bramę Damasceńską na Stare Miasto na tzw. Wzgórze Świątynne (wejście po kontroli bezpieczeństwa tylko rano od 7.30 do 10.00 i następnie od 12.30 do 13.30, w piątki i soboty zamknięte) – oglądamy z zewnątrz (nie można wchodzić do środka) Meczet Al-Aksa oraz ośmiokątną Kopułę na Skale z VII w.
Jemy obiad w arabskiej restauracji na Starym Mieście – szawarma z frytkami (70 NIS) i falafele z frytkami (50 NIS), w tym dodatki (chleb, kiszonki, humus, sałatki). W barze na Starym Mieście – herbata z miętą (10 NIS), kawa arabska (10 NIS) i sok z granatów (10 NIS). Idziemy przez Bramę Świętego Szczepana (Lions’ Gate).
Odwiedzamy prawosławny Kościół Grobu NMP z kryptą – grobem NMP, ogród Getsemani z drzewami oliwnymi i Kościół Narodów Świata (jeden z ładniejszych). Następnie udajemy się do kościoła Dominus Flevit (w kształcie łzy), na cmentarz żydowski (groby z kamieniami zamiast kwiatów) i do kościoła Pater Noster (wejście 10 NIS, dzieci za darmo) – tablice z modlitwą „Ojcze Nasz” w różnych językach z całego świata.
Wracamy na Stare Miasto i idziemy do Bazyliki Świętej Anny (wejście 10 NIS, dzieci za darmo) z grotą Narodzenia NMP i sadzawką Betesda oraz Via Dolorosa (Droga Krzyżowa – stacje od 1 do 4).
Wracamy tramwajem nr 1 na parking, gdzie zostawiliśmy samochód i jedziemy w okolice ulicy Ben Yehuda – samochód parkujemy na ulicy za darmo (okolice Ha-Ma’alot Street 1). Nocleg w mieszkaniu „Jerusalem Center Boutique” – 2 noclegi – 340 NIS za 1 noc – dobre warunki, czysto, wszędzie blisko na piechotę. Wieczorem idziemy na piechotę na bazar Machane Yehuda – dużo stoisk z różnymi rzeczami, bary – dużo ludzi bawi się i tańczy. Kupujemy obwarzanki z sezamem (10 NIS) i w sklepie opakowanie humusu (14 NIS).
Dzień 6
Rano kawa w „Cofix” za 5 NIS (izraelska sieciówka z tania kawą i przekąskami). Idziemy na piechotę na Stare Miasto do Cytadeli – Wieża Dawida – obecnie to Muzeum Historii Jerozolimy (40 NIS/dorosły i 18 NIS/dziecko) z multimedialną wystawą, z murów widok na całe miasto.
Odwiedzamy dzielnicę żydowską na Starym Mieście z odnowioną, stara rzymską droga Cardo i następnie na Górę Syjon do tzw. Wieczernika (Ostatnia Wieczerza) i do Grobu Króla Dawida (dużo modlących się Żydów). Odwiedzamy Opactwo Zaśnięcia NMP (Dormition Abbey) z mozaikami na ścianach i z kryptą. Przechodzimy przez dzielnicę ormiańską z kaplicą Św. Marka z chaczkarami (kamienne krzyże) do Ściany Płaczu – osobna część dla mężczyzn (dużo większa, z synagogą) i dla kobiet.
W barze – sok z grantów (10 NIS), pierożek z serem (10 NIS). Idziemy Via Dolorosa czyli Droga Krzyżową (stacje od 5 do 9) przez klasztor etiopski do Bazyliki Grobu Świętego – w środku dużo pielgrzymów, kaplice różnych wyznań chrześcijańskich – na wejście do Grobu trzeba czekać około 2 h – to wszystko powoduje, iż trudno poczuć atmosferę tego miejsca.
Z dworca autobusowego koło Bramy Damasceńskiej jedziemy autobusem nr 231 do Betlejem (około 1h, 7 NIS od osoby) – przejeżdża przez punkt kontrolny do Palestyny ale nie wysiada się i nikt nic nie kontroluje. Autobus dojeżdża w okolice ulicy Beit Jala – stamtąd taksówka za 20 NIS na Plac Żłóbka. Zwiedzamy Bazylikę Narodzenia Pańskiego z Grotą Narodzenia ze srebrną gwiazdą przy miejscu narodzenia (do Groty kolejka – około 1 h czekania), a także pobliski kościół św. Katarzyny.
Jemy obiad w restauracji „Afteem” – humus (15 NIS), mutabal (15 NIS), szawarma w chlebie (17 NIS), kieliszek wina (15 NIS), falafele (8 sztuk za 10 NIS), herbata z miętą (5 NIS), chleb i warzywa za darmo.
Jedziemy taksówką za 35 NIS do punktu kontrolnego 300 (inaczej punkt koło Rachel’s Tomb) – po drodze dzieło Banksy’ego przedstawiające gołębia w kamizelce kuloodpornej z gałązką oliwną . Na punkcie kontrolnym sprawdzają tylko paszporty. Z przejścia autobus nr 234 – 5 NIS/osobę na dworzec autobusowy przy Bramie Damasceńskiej. Na piechotę idziemy do mieszkania przez dzielnicę Mea She’arim zamieszkałą przez ortodoksyjnych Żydów (chasydów) – w piątek wieczorem warto tam przyjść, aby poobserwować Żydów biegnących do synagogi lub spacerujących całymi rodzinami.
Dzień 7
Podjeżdżamy samochodem w okolice Bramy Damasceńskiej i udaje się nam zaparkować na ulicy za darmo. Z arabskiego dworca autobusowego (dworzec Derekh Schem) jedziemy autobusem nr 218 za 8 NIS/osobę do Ramallah (faktyczna stolica Palestyny) przez przejście Qalandia – na przejściu brak kontroli, ogromne korki po stronie Palestyny – jedzie się około 1h30.
Z dworca w Ramallah idziemy na Plac Manarah z kawiarnią „Stars and Bucks” (podróbka „Starbucks”) – kawa za 15 NIS. W piekarni paszteciki z mięsem (1×4,50 NIS) i sok z granatów (10 NIS). Idziemy na piechotę do Muzeum Jasira Arafata (wejście 10 NIS bilet rodzinny) z Mauzoleum z grobem Arafata – nowoczesne muzeum, w którym za pomocą zdjęć i filmów ukazano historię Arafata, w szczególności okres, kiedy był oblężony przez Izrael w swojej siedzibie w Ramallah (odtworzony pokój Arafata). Z muzeum taksówką za 50 NIS na przejście Qalandia. Obok przejścia mur oddzielający Palestynę od Izraela. W punkcie kontrola paszportów przez Izrael. Z przejścia autobus nr 219 za 6 NIS na arabski dworzec w Jerozolimie – około 40min.
Następnie jedziemy samochodem drogą nr 1 do Tel Awiwu – parking na ulicy 1 h za 20 NIS. Spacerujemy promenadą nadmorską zaczynająca się na plaży Gordon. Na plaży dużo ludzi grających w makot (tenis plażowy) oraz ćwiczących w siłowniach.
Jedziemy samochodem do baru „Hummus Habayit” – kuchnia jemeńska – humus (20 NIS), lemoniada (8 NIS), herbata z mięta (6 NIS), szakszuka (42 NIS), malawach (25 NIS) – placek z sosem pomidorowym i jajkiem – klimatyczne miejsce i dobre jedzenie. Przejeżdżamy samochodem przez artystyczną dzielnicę Neve Tzedek do Jafy – parking na ulicy za darmo. Spacerujemy po Jafie – wieża zegarowa, ogród HaPisga, kościół św. Piotra, wąskie uliczki z galeriami sztuki. Jafa to najciekawsza część Tel Awiwu. Jedziemy autostradą nr 6 (za darmo) i następnie drogą nr 40 do Beer Szewa. Nocleg w domu „Exclusive Comfort” w Beer Szewa – 229 NIS – 2 pokoje z kuchnią – dobre warunki.
Dzień 8
Jedziemy drogą nr 40 do Midreszet Ben Gurion – park z grobem pierwszego premiera Izraela Dawida Ben Guriona (pochodził z Płocka).
Następnie jedziemy do Micpe Ramon do Spice Route Quarter – dzielnica z barami i hotelami w pawilonach i na punkt widokowy na krater Ramon (długość 40 km, szerokość 9 km, a głębokość 300 m).
Jedziemy przez pustynię Negew drogą nr 40 i nr 90 do Ejlatu. W Ejlacie tankujemy paliwo (najtańsze w Izraelu) i na stacji benzynowej kupujemy kanapki z tuńczykiem (1×16 NIS) i kawę (8 NIS). Udajemy się na lotnisko Ramon i oddajemy samochód. Na lotnisku trzeba być co najmniej 2 h przed wylotem (szczegółowa kontrola, w tym rozmowa nt. pobytu w Izraelu). Na lotnisku można kupić tanie pamiątki np. talerz z ceramiki za 26 NIS czy czapeczkę (kippa) za 18 NIS.13.55 – lot „Ryanair” do Modlina – 4h.
Informacje praktyczne
Transport
Do Izraela najlepsze (najtańsze) połączenia oferował z Polski np. z Warszawy „Wizzair” lub z Modlina/Krakowa „Ryanair”. Na miejscu należy wynająć przez stronę rentalcars.com samochód np. samochód Toyota Yaris z wypożyczalni „Budget” – około 600 PLN na 8 dni. Benzyna w Izraelu jest droga – 1 l 95 za 5,95 NIS (w Ejlacie jako strefie wolnocłowej 1 l benzyny 95 za 5,10 NIS), w Palestynie podobna cena.
Nocleg
Najlepiej wynajmować mieszkania poprzez booking.com – wychodzi taniej niż hotele i można samemu zrobić sobie śniadanie. Najdroższe noclegi są w Jerozolimie i w Tel Awiwie.
Wyżywienie
Ogólnie jedzenie w restauracjach jest droższe niż w Polsce – najtaniej jest w Palestynie. Zakupy warto zrobić w sieci sklepów „Shufersal Deal” – najlepiej w Ejlacie (strefa wolnocłowa – tańsze np. alkohole). Warto poszukać kawiarni sieci „Cofix” – kawa i przekąski w stałej cenie (5 NIS).
Waluta (na luty 2020 roku)
1 USD = 3,42 NIS
1 Euro = 3,75 NIS